Wisconsin uzun zamandır Amerikan siyasetinin bir potası olmuştur. Şimdi öyle kalıyor.
Bir zamanlar güçlü iki senatör olan Joseph McCarthy ve Robert La Follette’in bugün hâlâ geçerliliğini koruduğunu gördüğümüz iki ana temayı tanımladıkları yer burasıdır – tarihçi Richard Hofstadter’ın McCarthy’nin durumunda “paranoyak tarz” dediği ve La Follette’in durumunda ilerlemecilik.
Seçimlerin sonuçları olduğunu da defalarca kanıtlamış bir yer. McCarthy, 1946 ara seçimlerinde, ülke barış zamanı ekonomisine uyum sağlarken yükselen et fiyatını kontrol etmek için mücadele eden Başkan Harry Truman’a karşı bir tepkinin ortasında Senato koltuğunu kazandı. Esasen babasının Senato koltuğunu devralan Robert La Follette Jr.’ı devirdi.
Dört yıl sonra, McCarthy yeni platformunu kötü şöhretli anti-komünist haçlı seferine başlamak için kullandı – federal hükümet, Hollywood ve ülkenin dört bir yanındaki liberal aydınlar içindeki sözde komünistlere zulmetti. Yükselişi, hedeflerinden biri olan bir avukatın, Joseph Welch’in bir kongre oturumu sırasında şimdiye kadar söylenen en ünlü satırlardan biriyle üzerine yuvarlanmasından sonra sona erdi: “Nihayet hiç terbiye anlayışınız yok mu, efendim?”
Devletin kökleri bu tarihe dayanan modern siyasi coğrafyasının yanı sıra derinlere yerleşmiş etnik göç ve ekonomik kalkınma kalıpları, karmaşık olduğu kadar büyüleyicidir.
Wisconsin’in başkenti Madison’da ve eyaletin kırsal muhafazakar bölgeleri arasında liberal bir adada bu hafta oy kullanan bir seçmen. Kredi… New York Times için Jamie Kelter Davis
La Follette’in başkent ve kalabalık bir üniversite kasabası olan Madison’daki eski üssü, eyaletin orta güneyine bir tür Ortabatı Berkeley gibi hakimdir. Ancak deniz salyangozu mavisi kıyısı Kaliforniya’nın aksine, Michigan Gölü kıyıları boyunca doğuya doğru yaklaşık 90 dakika olan Madison ve Milwaukee – eyaletin en büyük şehri – geniş bir kırmızı okyanusla çevrilidir.
Devletin çoğu kırsal ve muhafazakar – McCarthy ve Trump ülkesi.
Ve Amerika Birleşik Devletleri’nin çoğunda olduğu gibi, Green Bay (Packers’ın evi), Eau Claire (şiddetli çekişmeli bir siyasi savaş alanı), Janesville (eski Meclis sözcüsü Paul Ryan’ın evi), Kenosha gibi daha küçük Wisconsin şehirleri bile ( Donald Trump’ın bir zamanlar müttefiki ve eski yardımcısı olan Reince Priebus’un memleketi ve Oshkosh (Senatör Ron Johnson’ın evi ve siyasi üssü) son yıllarda maviye döndü.
Milwaukee çevresindeki sözde WOW ilçeleri – Waukesha, Ozaukee ve Washington – banliyö GOP gücünün tarihi kaleleridir ve siyasi uzmanlar ve tahminciler, olası ulusal sonuçları ortaya çıkarmak için oradaki seçim eğilimlerini yakından izler. Eyaletin kuzeybatı bölgesinin diğer kısımları esasen Minneapolis’in banliyöleridir ve partiler arasında seçimden seçime geçiş yapma eğilimindedir.
Cumhuriyetçi Parti’nin kökenleri, 1854’te kölelik karşıtı bir platforma sahip yeni bir parti planlarken Whig Partisi’nin hoşnutsuz üyelerinin buluştuğu Ripon, Wis. Partinin ilk liderleri, Amerika’da siyasetin geleneksel yöntemlerle yürütülmesine karşı kaba bir şekilde çalışan bir siyasi makine inşa eden popülist bir Demokrat olan Andrew Jackson’ın “tiranlığı” olarak adlandırdıkları şeyden de tiksindiler.
Salı günü, eyalet ön seçimlerini yaptı ve sonuçlar klasik Wisconsin oldu: Cumhuriyetçiler, Demokrat görevdeki hükümet başkanı Tony Evers ile yüzleşmek için adayları olarak Rebecca yerine Trump’la uyumlu “Çalmayı Durdur” adamı Tim Michels’i seçtiler. Kleefisch, kuruluşun favorisi. Seçim konularında sağa eğilen ancak Trump’ın 2020 başkanlık seçimlerinin sonuçlarını devirmesine yardım etmeyi reddeden Meclis Başkanı Robin Vos, koltuğunda zar zor tutundu.
Neler olduğunu anlamak için siyaset ekibindeki meslektaşım Reid Epstein’ı rahatsız ettim. Reid, çoğumuzun şimdiye kadar özümsediğinden daha fazla Wisconsin siyasi ilmini unuttu ve burada, devletin Amerikan demokrasisi için neden bu kadar sert bir şekilde tartışmalı bir sıfır noktası haline geldiğine dair bize bir bakış açısı veriyor.
Uzunluğu ve netliği için hafifçe düzenlenmiş konuşmamız:
Gazetecilik kariyerinize yanılmıyorsam Milwaukee’de başladınız. Eyaleti takip ettiğiniz yıllarda Wisconsin siyasetinde nelerin değiştiğine dair bize bir fikir verin.
Aslında Waukesha’da. 2002’de Milwaukee Journal Sentinel’in hâlâ Milwaukee banliyölerini kapsayan büroları vardı ve Waukesha County’deki bir avuç belediye ve okul bölgesini kapsayan ilk işimi orada yaptım.
Bir yavru muhabir olarak yazdığım karakterlerin çoğu hala ortalıkta. Menomonee Falls’un o zamanki köy başkanı şimdi Wisconsin’in 2020 seçim sonuçlarının tasdikini kaldırma çabalarına öncülük ediyor, ki bu elbette yapılamaz. Wisconsin’de şu anda gördüğünüz kutuplaşma ve sıfır toplamlı siyasetin tohumları 20 yıl önce filizlenmeye başlamıştı.
Cumhuriyetçi seçmenler Robin Vos’u tutmayı seçti, ancak Tim Michels’i aday gösterdi. Burada aldığımız karışık sinyalleri anlamamıza yardımcı olun.
Michels’in kendi yarışına yatırım yapmak için 10 milyon dolardan fazla nakit parası olmasına ve Vos’un Trump destekli rakibi Adam Steen’in ücretli bir personel için bile yeterli paraya sahip olmamasına yardımcı oldu.
2004’te ilk yasama yarışı için orada olduğum Vos, Vos ailesinin nesiller boyu yaşadığı bir bölgede parası olmayan ve isim tanımayan bir adama neredeyse kaybediyordu. Kazandı ama çok yakındı.
Wisconsin’de siyaseti bu kadar sıfır toplamlı yapan şey nedir? Demokratların 2012’de Gov. Scott Walker’ı geri çağırma girişimi, sendika gücüne yönelik baskıları ve Yasama Meclisinin mevcut vali Tony Evers’ın gücünü kısıtlama çabaları gibi gelişmeleri düşünüyorum. Anlaşma ne? Devlet nasıl bu kadar keskin bir şekilde bölündü?
Wisconsin siyaset ve medya ekosistemi, uzun süredir muhafazakar talk-radyo sunucularının egemenliğinde. Wisconsin’in sağcı konuşmacıları, ülkedeki diğer tüm eyaletlerden daha fazla, siyasi gündemi kontrol ediyor ve Fox News gibi ulusal çapta, genellikle Demokratlara karşı, bazen de Cumhuriyetçilere karşı öfkeyi körükleyerek derecelendirme üretiyorlar.
Scott Walker bu ortamda büyüdü. Milwaukee’deki WTMJ’deki Charlie Sykes şovuna çağrı yapmasıyla geniş çapta tanınan bir yedek eyalet meclis üyesiydi. Bu şovların her zaman bir kötü adamı vardı – genellikle, hangi Demokrat veya gazete muhabiri, o gün için sunucunun artı işaretindeydi.
Sykes sabah gazetesindeki makalelerimden birine saldıran bir bölüm geçirdiğinde, masama geldiğimde ofisteki sesli posta kutum öfkeli arayanlarla dolacaktı. Alıcı taraftayken bunun seçilmiş Cumhuriyetçilere ne yaptığını hayal edin.
Skyes o zamandan beri kendisini asla Trump olmayan bir podcast sunucusu ve köşe yazarı olarak yeniden keşfetti – ve şimdi hatırı sayılır retorik yeteneklerini daha önce coşkuyla desteklediği Cumhuriyetçi Parti’ye karşı eğitiyor. Yerel nüfuzunu ulusal bir platform için takas etti.
Amerikan demokrasisinin kontrolüyle ilgili birçok entrikadan bahsediyorsunuz. Badger ülkesinde bu savaşların nasıl oynandığına dair benzersiz bir şey var mı?
Cumhuriyetçiler Wisconsin’de iktidar kolları üzerinde o kadar kontrole sahipler ki, seçmenler neredeyse önemsiz. Cumhuriyetçilerin Meclis’teki 99 sandalyenin 61’ini ve Senato’daki 33 sandalyenin 21’ini elinde bulundurduğu 50-50 eyalette, ülkedeki en gerrymandered eyalet yasama organıdır.
Şu anda Demokratların Madison’da herhangi bir politika gündemini yürütmesinin işlevsel bir yolu yok; tek umutları her şeyi veto edecek bir valiye sahip olmaktır. Ve Wisconsin Yüksek Mahkemesi, 2020 seçimlerinden sonraki bazı istisnalar dışında, Cumhuriyetçilerin parti çizgisini takip eden 4’e 3 muhafazakar çoğunluğa sahip.
Michigan ve Kuzey Carolina gibi bazı eyaletler, aynı sorunların birçoğu üzerinde çalışmayı ve taraflar arasındaki gerçek güç dengesini yansıtan daha eşit bir oyun alanı yaratmayı başardı. Wisconsin neden bunu yapmadı?
Wisconsin, vatandaşlarına Michigan ve düzinelerce başka eyalette olduğu gibi yasaya veya eyalet anayasasına dilekçe verme fırsatı vermiyor. Dolayısıyla tek umut, Cumhuriyetçilerin iktidardaki güçlerini ne şekilde olursa olsun koruma konusunda hiçbir çekingenlik göstermedikleri Yasama Meclisi aracılığıyla.
Demokrasi hakkında ne okumalı?
İle Neil Vigdor
Kongrede bir ‘rama oylama’
On Politics, düzenli olarak Times fotoğrafçılarının çalışmalarına yer verir. Haiyun Jiang’ın yukarıdaki görüntüyü yakalamamız hakkında bize söyledikleri:
Senato, değişikliklerle ilgili bir maraton oylama dizisi olan Enflasyon Azaltma Yasası için “rama-oyu”na başladığında, senatörler kaçınılmaz olarak uzun bir hafta sonu için hazırlanırken ben Capitol Hill’de ruh halini ve eylemi yakalamaya çalışıyordum.
Senato Finans Komitesi’nin Demokrat başkanı Senatör Ron Wyden, akşam 9 civarında, gazetecilerle brifing yapmak için basın galerisine girdi. “Hepinizin yemek sonrası biraz eğlenmek istediğinizi duydum,” dedi otururken.
Uzun boylu bir adam olan Wyden, yere kadar alçak olan bir koltukta gözle görülür şekilde rahatsızdı. Brifing devam ederken, periyodik olarak bacaklarını uzattı. Tekrar esnediği anı beklemeye karar verdim.
Duruşu, Capitol Hill’deki herkesin üzerinde baş gösteren uzun bir tartışma ve oy gecesi ile yakalamayı umduğum bitkinliği ve yorgunluğu yansıtıyordu.
Okuduğunuz için teşekkürler. Gelecek hafta görüşürüz.
– Blake
Kaybettiğimizi düşündüğünüz bir şey var mı? Daha fazlasını görmek istediğin bir şey var mı? Sizden haber almak isteriz. Bize e-posta gönderin [email protected] .
Bir zamanlar güçlü iki senatör olan Joseph McCarthy ve Robert La Follette’in bugün hâlâ geçerliliğini koruduğunu gördüğümüz iki ana temayı tanımladıkları yer burasıdır – tarihçi Richard Hofstadter’ın McCarthy’nin durumunda “paranoyak tarz” dediği ve La Follette’in durumunda ilerlemecilik.
Seçimlerin sonuçları olduğunu da defalarca kanıtlamış bir yer. McCarthy, 1946 ara seçimlerinde, ülke barış zamanı ekonomisine uyum sağlarken yükselen et fiyatını kontrol etmek için mücadele eden Başkan Harry Truman’a karşı bir tepkinin ortasında Senato koltuğunu kazandı. Esasen babasının Senato koltuğunu devralan Robert La Follette Jr.’ı devirdi.
Dört yıl sonra, McCarthy yeni platformunu kötü şöhretli anti-komünist haçlı seferine başlamak için kullandı – federal hükümet, Hollywood ve ülkenin dört bir yanındaki liberal aydınlar içindeki sözde komünistlere zulmetti. Yükselişi, hedeflerinden biri olan bir avukatın, Joseph Welch’in bir kongre oturumu sırasında şimdiye kadar söylenen en ünlü satırlardan biriyle üzerine yuvarlanmasından sonra sona erdi: “Nihayet hiç terbiye anlayışınız yok mu, efendim?”
Devletin kökleri bu tarihe dayanan modern siyasi coğrafyasının yanı sıra derinlere yerleşmiş etnik göç ve ekonomik kalkınma kalıpları, karmaşık olduğu kadar büyüleyicidir.
Wisconsin’in başkenti Madison’da ve eyaletin kırsal muhafazakar bölgeleri arasında liberal bir adada bu hafta oy kullanan bir seçmen. Kredi… New York Times için Jamie Kelter Davis
La Follette’in başkent ve kalabalık bir üniversite kasabası olan Madison’daki eski üssü, eyaletin orta güneyine bir tür Ortabatı Berkeley gibi hakimdir. Ancak deniz salyangozu mavisi kıyısı Kaliforniya’nın aksine, Michigan Gölü kıyıları boyunca doğuya doğru yaklaşık 90 dakika olan Madison ve Milwaukee – eyaletin en büyük şehri – geniş bir kırmızı okyanusla çevrilidir.
Devletin çoğu kırsal ve muhafazakar – McCarthy ve Trump ülkesi.
Ve Amerika Birleşik Devletleri’nin çoğunda olduğu gibi, Green Bay (Packers’ın evi), Eau Claire (şiddetli çekişmeli bir siyasi savaş alanı), Janesville (eski Meclis sözcüsü Paul Ryan’ın evi), Kenosha gibi daha küçük Wisconsin şehirleri bile ( Donald Trump’ın bir zamanlar müttefiki ve eski yardımcısı olan Reince Priebus’un memleketi ve Oshkosh (Senatör Ron Johnson’ın evi ve siyasi üssü) son yıllarda maviye döndü.
Milwaukee çevresindeki sözde WOW ilçeleri – Waukesha, Ozaukee ve Washington – banliyö GOP gücünün tarihi kaleleridir ve siyasi uzmanlar ve tahminciler, olası ulusal sonuçları ortaya çıkarmak için oradaki seçim eğilimlerini yakından izler. Eyaletin kuzeybatı bölgesinin diğer kısımları esasen Minneapolis’in banliyöleridir ve partiler arasında seçimden seçime geçiş yapma eğilimindedir.
Cumhuriyetçi Parti’nin kökenleri, 1854’te kölelik karşıtı bir platforma sahip yeni bir parti planlarken Whig Partisi’nin hoşnutsuz üyelerinin buluştuğu Ripon, Wis. Partinin ilk liderleri, Amerika’da siyasetin geleneksel yöntemlerle yürütülmesine karşı kaba bir şekilde çalışan bir siyasi makine inşa eden popülist bir Demokrat olan Andrew Jackson’ın “tiranlığı” olarak adlandırdıkları şeyden de tiksindiler.
Salı günü, eyalet ön seçimlerini yaptı ve sonuçlar klasik Wisconsin oldu: Cumhuriyetçiler, Demokrat görevdeki hükümet başkanı Tony Evers ile yüzleşmek için adayları olarak Rebecca yerine Trump’la uyumlu “Çalmayı Durdur” adamı Tim Michels’i seçtiler. Kleefisch, kuruluşun favorisi. Seçim konularında sağa eğilen ancak Trump’ın 2020 başkanlık seçimlerinin sonuçlarını devirmesine yardım etmeyi reddeden Meclis Başkanı Robin Vos, koltuğunda zar zor tutundu.
Neler olduğunu anlamak için siyaset ekibindeki meslektaşım Reid Epstein’ı rahatsız ettim. Reid, çoğumuzun şimdiye kadar özümsediğinden daha fazla Wisconsin siyasi ilmini unuttu ve burada, devletin Amerikan demokrasisi için neden bu kadar sert bir şekilde tartışmalı bir sıfır noktası haline geldiğine dair bize bir bakış açısı veriyor.
Uzunluğu ve netliği için hafifçe düzenlenmiş konuşmamız:
Gazetecilik kariyerinize yanılmıyorsam Milwaukee’de başladınız. Eyaleti takip ettiğiniz yıllarda Wisconsin siyasetinde nelerin değiştiğine dair bize bir fikir verin.
Aslında Waukesha’da. 2002’de Milwaukee Journal Sentinel’in hâlâ Milwaukee banliyölerini kapsayan büroları vardı ve Waukesha County’deki bir avuç belediye ve okul bölgesini kapsayan ilk işimi orada yaptım.
Bir yavru muhabir olarak yazdığım karakterlerin çoğu hala ortalıkta. Menomonee Falls’un o zamanki köy başkanı şimdi Wisconsin’in 2020 seçim sonuçlarının tasdikini kaldırma çabalarına öncülük ediyor, ki bu elbette yapılamaz. Wisconsin’de şu anda gördüğünüz kutuplaşma ve sıfır toplamlı siyasetin tohumları 20 yıl önce filizlenmeye başlamıştı.
Cumhuriyetçi seçmenler Robin Vos’u tutmayı seçti, ancak Tim Michels’i aday gösterdi. Burada aldığımız karışık sinyalleri anlamamıza yardımcı olun.
Michels’in kendi yarışına yatırım yapmak için 10 milyon dolardan fazla nakit parası olmasına ve Vos’un Trump destekli rakibi Adam Steen’in ücretli bir personel için bile yeterli paraya sahip olmamasına yardımcı oldu.
2004’te ilk yasama yarışı için orada olduğum Vos, Vos ailesinin nesiller boyu yaşadığı bir bölgede parası olmayan ve isim tanımayan bir adama neredeyse kaybediyordu. Kazandı ama çok yakındı.
Wisconsin’de siyaseti bu kadar sıfır toplamlı yapan şey nedir? Demokratların 2012’de Gov. Scott Walker’ı geri çağırma girişimi, sendika gücüne yönelik baskıları ve Yasama Meclisinin mevcut vali Tony Evers’ın gücünü kısıtlama çabaları gibi gelişmeleri düşünüyorum. Anlaşma ne? Devlet nasıl bu kadar keskin bir şekilde bölündü?
Wisconsin siyaset ve medya ekosistemi, uzun süredir muhafazakar talk-radyo sunucularının egemenliğinde. Wisconsin’in sağcı konuşmacıları, ülkedeki diğer tüm eyaletlerden daha fazla, siyasi gündemi kontrol ediyor ve Fox News gibi ulusal çapta, genellikle Demokratlara karşı, bazen de Cumhuriyetçilere karşı öfkeyi körükleyerek derecelendirme üretiyorlar.
Scott Walker bu ortamda büyüdü. Milwaukee’deki WTMJ’deki Charlie Sykes şovuna çağrı yapmasıyla geniş çapta tanınan bir yedek eyalet meclis üyesiydi. Bu şovların her zaman bir kötü adamı vardı – genellikle, hangi Demokrat veya gazete muhabiri, o gün için sunucunun artı işaretindeydi.
Sykes sabah gazetesindeki makalelerimden birine saldıran bir bölüm geçirdiğinde, masama geldiğimde ofisteki sesli posta kutum öfkeli arayanlarla dolacaktı. Alıcı taraftayken bunun seçilmiş Cumhuriyetçilere ne yaptığını hayal edin.
Skyes o zamandan beri kendisini asla Trump olmayan bir podcast sunucusu ve köşe yazarı olarak yeniden keşfetti – ve şimdi hatırı sayılır retorik yeteneklerini daha önce coşkuyla desteklediği Cumhuriyetçi Parti’ye karşı eğitiyor. Yerel nüfuzunu ulusal bir platform için takas etti.
Amerikan demokrasisinin kontrolüyle ilgili birçok entrikadan bahsediyorsunuz. Badger ülkesinde bu savaşların nasıl oynandığına dair benzersiz bir şey var mı?
Cumhuriyetçiler Wisconsin’de iktidar kolları üzerinde o kadar kontrole sahipler ki, seçmenler neredeyse önemsiz. Cumhuriyetçilerin Meclis’teki 99 sandalyenin 61’ini ve Senato’daki 33 sandalyenin 21’ini elinde bulundurduğu 50-50 eyalette, ülkedeki en gerrymandered eyalet yasama organıdır.
Şu anda Demokratların Madison’da herhangi bir politika gündemini yürütmesinin işlevsel bir yolu yok; tek umutları her şeyi veto edecek bir valiye sahip olmaktır. Ve Wisconsin Yüksek Mahkemesi, 2020 seçimlerinden sonraki bazı istisnalar dışında, Cumhuriyetçilerin parti çizgisini takip eden 4’e 3 muhafazakar çoğunluğa sahip.
Michigan ve Kuzey Carolina gibi bazı eyaletler, aynı sorunların birçoğu üzerinde çalışmayı ve taraflar arasındaki gerçek güç dengesini yansıtan daha eşit bir oyun alanı yaratmayı başardı. Wisconsin neden bunu yapmadı?
Wisconsin, vatandaşlarına Michigan ve düzinelerce başka eyalette olduğu gibi yasaya veya eyalet anayasasına dilekçe verme fırsatı vermiyor. Dolayısıyla tek umut, Cumhuriyetçilerin iktidardaki güçlerini ne şekilde olursa olsun koruma konusunda hiçbir çekingenlik göstermedikleri Yasama Meclisi aracılığıyla.
Demokrasi hakkında ne okumalı?
İle Neil Vigdor
The New Yorker’dan Jane Mayer, eyalet meclislerinin demokrasiyi ateşe verdiğini yazıyor.
Washington Post gazetesinin haberine göre, tarihçiler geçtiğimiz günlerde Başkan Biden’ı Amerika’daki şu anın modern demokratik yönetim için en tehlikeli anlardan biri olduğu konusunda uyardı.
Brennan Adalet Merkezi’ne göre, artık gerrymandering nedeniyle son 52 yılda herhangi bir noktada olduğundan daha az rekabetçi kongre bölgesi var.
Brennan Center’dan ayrıca: Irk çeşitliliği en fazla olan eyaletlerdeki en beyaz bölgelerden milletvekillerinin seçmen karşıtı yasa tasarılarına sponsor olma olasılığı yüksekken, Cumhuriyetçiler tarafından kontrol edilen ırksal çeşitlilik gösteren eyaletlerin oylama kısıtlamalarını geçirme olasılığı çok daha yüksek.
Kongrede bir ‘rama oylama’
On Politics, düzenli olarak Times fotoğrafçılarının çalışmalarına yer verir. Haiyun Jiang’ın yukarıdaki görüntüyü yakalamamız hakkında bize söyledikleri:
Senato, değişikliklerle ilgili bir maraton oylama dizisi olan Enflasyon Azaltma Yasası için “rama-oyu”na başladığında, senatörler kaçınılmaz olarak uzun bir hafta sonu için hazırlanırken ben Capitol Hill’de ruh halini ve eylemi yakalamaya çalışıyordum.
Senato Finans Komitesi’nin Demokrat başkanı Senatör Ron Wyden, akşam 9 civarında, gazetecilerle brifing yapmak için basın galerisine girdi. “Hepinizin yemek sonrası biraz eğlenmek istediğinizi duydum,” dedi otururken.
Uzun boylu bir adam olan Wyden, yere kadar alçak olan bir koltukta gözle görülür şekilde rahatsızdı. Brifing devam ederken, periyodik olarak bacaklarını uzattı. Tekrar esnediği anı beklemeye karar verdim.
Duruşu, Capitol Hill’deki herkesin üzerinde baş gösteren uzun bir tartışma ve oy gecesi ile yakalamayı umduğum bitkinliği ve yorgunluğu yansıtıyordu.
Okuduğunuz için teşekkürler. Gelecek hafta görüşürüz.
– Blake
Kaybettiğimizi düşündüğünüz bir şey var mı? Daha fazlasını görmek istediğin bir şey var mı? Sizden haber almak isteriz. Bize e-posta gönderin [email protected] .